Қўшниларда нотинчлик. Қорақалпоғистонда фавқулодда ҳолат эълон қилинди
Бунга конституциявий ислоҳотлардан норозилик кетидан келган тартибсизликлар сабаб бўлди.
Бугун, 3 июлда Ўзбекистон парламенти президент Шавкат Мирзиёевнинг Қорақалпоғистонда фавқулодда ҳолат жорий этиш тўғрисидаги фармонини тасдиқлади.
Қарор қабул қилинган кундан эътиборан кучга киради.
Фуқароларнинг хавфсизлигини, уларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш, ҳамда республика ҳудудида ҳуқуқ ва тартиботни тиклаш мақсадида, 3 июлдан 2 августгача Қорақалпоғистон Республикаси ҳудудида комендантлик соати киритилиб, қаттиқ назорат ўрнатилади. Комендантлик соати соат 21.00 дан соат 7.00 гача амалда бўлади.
Жумладан, фуқароларнинг ўзлигини тасдиқловчи ҳужжатлари текширилади, жисмоний ва юридик шахслар тасарруфида бўлган турли қурол-яроғлар олиб қўйилади ва ҳар хил оммавий тадбирларга чек қўйилади. Шунингдек кўрсатилган даврда республикадан чиқиш ва унга киришга ҳам чек қўйилади.
Бундан жиддий қарор қабул қилишга республикада бошланган тартибсизликлар сабаб бўлган. Конституциявий ислоҳотлар доирасида берилган таклифлардан норози бўлган юзлаб одамлар пойтахт Нукус шаҳрида намойишга чиқишиб, милиция ходимларига қаршилик кўрсатган ҳолда давлат органларини эгаллашга ҳаракат қилишган.
Ўзбекистон конституциясига киритиш таклиф қилинаётган ўзгартишлар кўра, Қорақалпоғистон Республикасининг умумхалқ овоз бериш йўли билан Ўзбекистон таркибидан чиқиб кетиш ҳуқуқи янги конституциядан олиб ташланган эди.
Тартибсизликлар бошлангач, президент Шавкат Мирзиёев Нукусга бориб республика раҳбарияти, жумладан парламент депутатлари билан учрашди. Учрашув чоғида у одамларни норози бўлишига олиб келган моддалар ўзгаришсиз қолишини маълум қилди. Шунингдек президент парламент депутатларидан норози эканини ҳам маълум қилди. Чунки, конституцияга киритиш таклиф қилинган ўзгартиришларни айнан ўша депутатлар, Қорақалпоғистон Жоқорғу Кенгеси таклиф қилган эди.
“Салгина эътирозим, ўзларинг бош бўлиб, ўзларинг ташаббус билан чиқиб, ўзларинг қўл қўйиб, ўзларинг сўзга чиқиб, ўзларинг тасдиқлагансизлар, деди Мирзиёев депутатлар олида сўзга чиқиб. – …Мен ҳар доим очиқман-ку, нега телефон қилиб айтмадинглар, одамлар мана шундай норизо ва ҳоказо деб. Мен ҳам одамман-ку, менга ҳам Қорақалпоғистоннинг эртанги куни, тинчлиги керак-ку. Шунча қилган меҳнатимизни шарманда қилиш кимга керак?”
Давлат раҳбариятининг мақсад-муддаоси – “ватанимизда ҳар бир одам миллатидан, элатидан, тилидан, динидан қатъи назар ўзини эркин тутиб, эмин-эркин яшаши” эканини таъкидлар экан, президент конституциявий ислоҳотлар фақат халқнинг эртанги кунини яхшилаш учун ўтказилаётганини эслатди.
“Лекин қорақалпоқ халқи норози бўлса, биронта модда ўзгармайди ҳеч қачон. Шунинг учун ҳар бир депутат ўзларининг таклифларини яна бир марта айтса, 70, 71, 72, 74, 75-моддаларга биронта ўзгартириш киритилмайди”, – деди Шавкат Мирзиёев.
Шавкат Мирзиёев ўз нутқида айрим шахслар шаҳар марказига аҳолини йиғиб, тартибсизлик келтириб чиқаришга уринганини қоралаб, фуқароларни бирдамликка, турли ғаразли чақириқларга берилмасликка даъват қилди. Шунигдек давлат раҳбари тинчлик ва осойишталик, жамоат хавфсизлигини бузишга уринаётган ҳар қандай шахсларга нисбатан қонун доирасида қатъий чоралар кўрилишини маълум қилди. Ўзбекистонда “Қонун – устувор, жиноятга жазо муқаррар” деган қоидани амалда таъминлаш учун барча куч ва имкониятлар етарли эканини айтди.
“Янги Ўзбекистон, янги Қорақалпоғистонни албатта биргаликда қурамиз! Шу соҳадаги барча ислоҳотларимиз, муҳокамаларимиз, ҳеч шубҳасиз, демократия ва ҳуқуқий мезонлар асосида амалга оширилиши зарур… Мен олийжаноб ва бағрикенг қорақалпоқ халқининг ақл-идроки ва донишмандлигига ишонаман”, деди президент.
Қорақалпоғистон Республикаси Ўзбекистон таркибига кириб, унинг 40 фоиз ҳудудини эгаллайди. Аҳолиси қарийб 1,8 миллион кишини ташкил қилган республика Қозоғистоннинг уч вилояти балан чегарадош.
Оқбура, Бишкек
Расм интернетдан олинди
