Учинчиси: Қирғизистонда Тўнтариш қилувчиларнинг сони кўпайиб кетмаяптими?

“Ҳокимиятни куч билан қўлга олишни истаганларнинг” яна бир гуруҳи қўлга олинди.

Қирғизистон Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси “Бутун Қирғизистон” сиёсий партияси аъзоларини кенг кўламли тартибсизликларга тайёрланишда гумон қилмоқда. Бу ҳақда бошқарма матбуот хизмати хабар берди.

“Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси томонидан олиб борилган тезкор-қидирув тадбирлари давомида мамлакатда оммавий норозилик намойишлари ва кенг кўламли тартибсизликлар ўтказиб ҳокимиятни зўравонлик билан эгаллаб олиш учун яширин тайёргарлик кўраётган “Бутун Қирғизистон” партияси аъзоларининг ноқонуний фаолияти аниқланиб, уларга чек қўйилди”, – дейилади қўмитадан берилган маълумотда.

Мазкур ҳолат юзасидан Қирғизистон Республикаси Жиноят кодексининг “Оммавий тартибсизликлар уюштириш” моддаси асосида қўзғатилган жиноий иш доирасида 6 июль куни Чуй вилоятининг Сўқулуқ ва Москва туманлари, шунингдек, Бишкек шаҳрида партиянинг ўн нафар фаол аъзосининг яшаш жойларида тинтув ўтказилди.

“Тинтув чоғида “Бутун Қирғизистон” партияси материалларидан ташқари, банк карталари ва ушбу партия аъзоларининг молиявий даромадлари ҳақидаги реквизитлари олиб қўйилди. Бундан ташқари, тинтувлар натижасида партиявий жилетлар, баннерлар, плакатлар ва бошқа ашёвий далиллар олиб қўйилди”, – деб тушунтирди Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси.

Фақат бу нарсаларнинг қандай қилиб ашёвий далил бўлиши мумкинлиги ҳозирча ноъмалум.

Жўғўрқу Кенеш депутати, «Бутун Қирғизистон» фракциясининг лидери Адахан Мадумаров Kaktus.media нашрига, МХДҚ ходимлари унинг бир неча тарафдорини сўроққа олиб кетганини билдирди.

Мадумаровнинг бу қўлга олишларни Бишкекнинг Ленин туманидаги бир мандатли сайлов округи бўйича парламентга муддатидан олдин сайлаш билан боғлади. Сайлов 28 майда ўтиб, кейинчалик Марказий сайлов комиссияси унинг натижасини бекор қилган.

«[Сайлов] яроқсиз деб топилган, айниқса бизнинг номзод ғолиб бўлмаган. [Менинг тарафдорларимни] ўз элини қўрқитиб, алдаш учун ушлашди», – деди Мадумаров.

Тинтув чоғида олиб қўйилган материалларда, «Ансыз деле төңкөрүш керек». «Революция болсо токтойт баардык иш. 2 жылдан бери айтып келе жатам. Бул бийлик созду тушунбойт. Муштумду тушунот. Буларды уруп же жок кылып токтотосуздар. Революция болот по любому. Бараарда революцияга башынарды кылычка сайып барыныздар», яъни, “Бусиз ҳам тўнтариш керак. Қачон инқилоб бўлганда шунда ҳаммаси тўхтайди. Икки йилдан бери гапиряпман. Бу ҳукумат гапни тушунмайди. Муштни тушунади. Уларни уриш ёки йўқ қилиш билангина тўхтатасизлар. Барибир инқилоб бўлади. Агар инқилобга борадиган бўлсанглар, бошингизни тикиб қўйинглар”, деган ёзувлар борлиги айтилади.

Бундан ташқари расмий хабарда, «Барыныздар Кастет, дубинка, Сухой паёк алып алыныздар, дубинка алып ал. Милиция же кара кепкачанды корсон эле башка чап дароо, ойлонбой», яъни, «Инқилобга жез бўғим, таёқ ва қуруқ овқат олинглар, таёқ олиб олинглар. Милиция ёки қора бош кийимли одамни кўрсанг, ўйлаб турмасдан дарҳол бошига чоп»; «дубинка, Коктейл молотовго алып алгыла, керек болот. Баарын оптом орттоп салгылачы кулун асманга сапырып. Болду артка жол жок согушса согушабыз акмактар адырандаган…»  яъни, «дубинка ва Молотов коктейлини ўзингиз билан олволинг, керак бўлади. Уларнинг ҳаммасини ёқиб, кулларини кўкка совуринглар. Бўлди, ортга йўл йўқ, жанг қилиш керак бўлса курашамиз довдираган аҳмоқлар…», деган сўзлар ҳам келтирилган.

Фақат бу сўзларнинг ким томонидан айтилиб, қаерга ва қай йўсинда қайд этилганига аниқлик киритилмаган.

Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси маълумотида “Бутун Қирғизистон” партиясининг ашаддий тарафдорлари” деб аталган икки кишининг вақтинчалик ҳибсга олингани айтилади. Қўлга олинганлар юзасидан тегишли тергов-тезкор тадбирлари ўтказилмоқда.

Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси Адахан Мадумаров тарафдорларининг ҳатти-ҳаракатлари “Бутун Қирғизистон” партиясининг марказий штаб-квартираси томонидан мувофиқлаштирилганига ишонч билдиради.

Эслатиб ўтамиз, май ойида расмийларни қаттиқ танқид остига олиб келаётган депутат Адахан Мадумаровни жиноий жавобгарликка тортиш бўйича парламентга Бош прокуратурадан таклиф тушган. Депутатлардан тузилган вақтинчалик комиссия 22 июнда халқ вакилига қарши прокуратура таклиф қилган тўрт модданинг бири бўйича — «Ўз ваколатларидан ортиқча фойдаланиш» моддаси асосида жавобгарликка тортишга рухсат бериб, қолган моддалар бўйича қарши чиқди.

Тергов тугагунга қадар Мадумаров депутатлик мандати сақланиб, у халқ вакили вазифасини бажараверади.

Адахан Мадумаров — парламентдаги мухолифатчи «Бутун Қирғизистон» фракциясининг лидери. Халқ вакили амалдаги ҳукуматни инсон ҳуқуқларини бузиб, Конституцияга амал қилмаяпти, доим танқид қилиб келади.

Мамлакатда иккинчи одам ҳисобланган МХДҚ бошчиси Қамчибек Ташиев Мадумаровни бир неча марта парламент минбаридан туриб, қўрқитган бўлса, президент Садир Жапаров “Мадумаров ўзидан бошқани президент деб санамайдиган касаллик билан оғрийди», деб таърифлаган.

Бош прокуратура 2022-йилда Мадумаровга нисбатан “Хиёнат” моддаси бўйича жиноий иш қўзғатган, бироқ кейинроқ ушбу моддани “Хизмат ваколатини суиистеъмол қилиш” моддасига ўзгартирган.

Бундан ташқари депутат “Жиноятга тайёргарлик кўриш”, “Оммавий тартибсизликлар”,

“Ҳокимиятни мажбуран тортиб олиш”, “Ҳокимият ваколатларини суиистеъмол қилиш” кабиларда айбланмоқда.

Жиноят кодексининг ушбу моддаларида мол-мулки мусодара қилинган ҳолда 5 йилдан 15 йилгача бўлган қамоқ жазоси қаралган. жумладан, ҳокимият ваколатларини суиистеъмол қилиш жарима ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Эслатиб ўтамиз, бунгача Қирғизистонда куч билан ҳокимиятни босиб олишга тайёргарлик кўришда айбланиб, бири-бирига боғлиқ бўлмаган икки гуруҳ қўлга олинган ва тергов ишлари олиб борилмоқда. Бунгача мамлакатда ҳокимият уч марта (2005, 2010 ва 2020 йилларда) куч ишлатиш йўли билан алмашган.

Оқбура, Бишкек.

Расм интернетдан олинди